Ateşlenen çocuğu buzlu suyla yikamayin!

[GiCiK]

ATEŞİ ÇIKAN BEBEKLERE VE ÇOCUKLARA İLK MÜDAHALE NASIL OLMALIDIR?











“Ateş, genellikle basit olarak nitelendirilen, ancak bilim çevreleri tarafından hala fikir birliğine varılamamış bir konudur” diyen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. R. Süha Ünüvar, çocuk ve bebeklerde ateşin nedenlerini evde tedavi şekillerini anlattı.
Bebekler ve çocuklarda ateşlenmenin çok normal olmasıyla birlikte, ebeveynler özellikle ilk deneyimlerinde telaşlanabiliyorlar. Ateş çocuğun hasta olduğunun bir göstergesi olurken, bir yandan da ağır bir enfeksiyonda hiç ateşe rastlanmayabiliyor. Bu sebeple ateş başlı başına hastalığın düzeyini belirlememekle birlikte, harekete geçmek için faydalı bir mekanizmadır.
Normal vücut ısısı, ölçümün yapıldığı yer, zaman ve kişiye göre değişiklikler gösterir. Sabah en düşük düzeyi gösterirken, akşam en yüksek ölçüyü verir. Ağızdan alınan ateş makattan alınandan 0.6 derece düşüktür. Koltuk altı ve kasıktan alınan ateş, ağızdan alınan ateşten 0.6 derece düşüktür.


Heyecan çocukların ateşini çıkarabilir

Makattan alınan vücut ısısı en çok 38 C olması gerekirken, ağızdan alınan 37.5 C, koltuk altı ve kasıktan alınan 37 C olmalıdır. Cam veya dijital dereceler 3 dakika tutularak ateş ölçülmelidir. Alından ölçüm yapan dijtal dereceler ise anında sonuç vermektedir. Bebeklerde yetişkinlerin ateş durumuna ek olarak, çevresel ateş dediğimiz bir durum da gözlemlenmektedir. Sıcak ortamda aşırı giydirmek ve heyecan da, çocukların ateşini çıkartır.

Ateşin nedenlerinin ana başlıkları

* Mikrobik hastalıklar

* Kollajen hastalıklar: Eklem romatizması

* Neoplaziler: Tümörler

* Tanı konulamayanlar

* Diğer nedenler: Sahte ateş, ilaç ateşi, beyin hastalıkları, şeker hastalığındaki su kayıplarında, aspirin zehirlenmelerinde, ailesel Akdeniz ateşi hastalığında, tiroit bezinin aşırı çalışmasında ve beyin kanamalarında.
Özellikle ateş ölçümünün sağlıklı yapılması gerekir. Kurallara uygun olarak bakılan ateş yüksek olarak saptanırsa, yapılması gereken ilk şey, bir sağlık merkezine başvuruda bulunmaktır. Eğer bu olanak çevresel koşullar nedeni ile mümkün değilse, o zaman kendi olanaklarımızla ateşi makul seviyelere düşürebiliriz.




Ateşli çocuğa nasıl müdahale edilmeli?

Öncelik sakin olmalı ve çocuğunuzun fazla giysilerini çıkarmalısınız. Ortam sıcaklığını klima veya hava sirkülasyonu ile 20 derece civarına sabitlemelisiniz. Ateşini kesin sonuç vermesi için makattan ölçmeli, 39-39.5 C’yi geçerse (özellikle 2 yaş altında) ateşli havale riski vardır. Bu nedenle, hiç olmazsa 38 - 38.5 derece civarına düşürmeyi amaç edinmelisiniz.
Bunun için evinizde her zaman, dozajını önceden belirlediğimiz bir ateş şurubu bulundurmalısınız. Ateşli çocuğunuzun ateşini ölçtükten sonra, riskli düzeydeyse ateş şurubundan vermelisiniz. Yalnız bu şurupların verilme miktarları ve gün içindeki doz sayıları çok farklıdır. Doz sayılarını çok iyi öğrenmeli, buna göre hareket etmelisiniz.


Fitil daha çabuk sonuç veriyor

Ateş şurupları, fitile göre daha geç etki eder. Bu nedenle, eğer hemen sonuç alınması gerekiyorsa fitil tercih edilebilir. Parasetamol de ibuprofen de çocuklarda emniyetle kullanılmaktadır. Ama metamizol içeren ilaçları sadece çok acil durumlarda kullanmak, rutin olarak kullanmamak gereklidir.
Ateş şurubunu veya fitili çocuğunuza verdikten sonra, vücudunu soğutma yöntemini izlemelisiniz. Özellikle yeni doğan bebekler sadece çevre ısısının fazla olmasından ve giysiden dolayı ateşlenebilirler. Ateşlenen çocuğa buzlu su uygulamamak gerekir. Bunun yerine ılık veya hafif sıcak su ile sık banyo yaptırılabilir.


Aspirine dikkat!

Ateş için kullanılan ilaçların vücuda(doz aşılmazsa) zararı yoktur. Günümüzde artık aspirini ateş düşürmek amacı ile kullanmadığımızı da ebeveynlerin bilmesini isterim. Aspirin bazı durumlarda REYE sendromu denilen hayatı tehdit eden hastalığa neden olabilmektedir.
Ailelerin bana en çok sorduğu önemli bir soru da, ateşli çocuğa iğne yapılıp yapılmayacağıdır. Doktor denetim ve gözetiminde enjeksiyon uygulanması alışılagelmiş bir yöntemdir. Ama enjeksiyonların mutlaka bir sağlık kuruluşunda yapılması gereklidir. Enjeksiyonların yapılacağı yer, çocuğun yaşına ve kas durumuna göre belirlenir. Ama genel bir kural olarak, bir yaşından önceki bebeklere bacaktan, yürümeye başlamış çocuklara kalçadan yapılması daha uygun görülmektedir